Financiering

Er zijn vijf verschillende financiële risico’s:

• Renterisico (van vaste schuld en vlottende schuld)
  Bij vaste schuld gaat het er om hoeveel het rentesaldo wijzigt door verandering in de rente. Het gaat alleen over geld dat een jaar of langer wordt geleend of uitgeleend.
  Bij vlottende schuld gaat het erom of de gemeente kortlopende leningen kan aflossen. Dit bekijken we met de kasgeldlimiet. Dat is het bedrag dat de gemeente maximaal aan kasgeld mag opnemen.

• Koersrisico
  Dit is het risico dat de gemeente loopt als de koers of rente van haar beleggingen/uitstaande leningen verandert. Er zijn acht beleggingsinstrumenten toegestaan. Dit zijn: rekening courant, spaarrekening, daggeld, deposito, onderhandse geldlening, commercial paper, certificaten van deposito, obligatie, medium note en garantieproduct.

• Kredietrisico
  Dit is het risico dat degene die geld geleend heeft dit niet terugbetaald of niet terug kan betalen. Om dit risico te beperken heeft de gemeente richtlijnen opgenomen in haar treasurystatuut. De richtlijnen gaan over de minimale kredietwaardigheid van partijen. Het gaat om partijen aan wie de gemeente geld wil uitlenen en partijen waar de gemeente geld wil beleggen.

• Intern liquiditeitsrisico

Dit is het risico dat er onvoldoende middelen beschikbaar zijn om aan de directe verplichtingen te    voldoen.

• Valutarisico

Dit is het risico als de waarde van de eigen munteenheid wijzigt, Het gaat erom wat de veranderingen in het overzicht van baten en lasten of de balans zijn door de waardewijziging van de munteenheid.

Renterisico vaste schuld en vlottende schuld
Dit zijn twee aparte berekeningen. Daarom worden ze apart weergegeven.

Renterisico vaste schuld: wij blijven onder de renterisiconorm
De renterisiconorm is 20% van het begrotingstotaal. In de wet staat dat de jaarlijkse verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan dit percentage.  

Renterisico vlottende schuld: wij voldoen aan de limiet
De kasgeldlimiet is 8,5% van het begrotingstotaal van het begin van het jaar. Dit percentage is vastgesteld door het Ministerie van Financiën. Elk kwartaal berekenen we hoe wij er voor staan (de zogenaamde kwartaallimietberekening). Zo kunnen we eventuele overschrijdingen signaleren. Overschrijden we de limiet drie keer achtereen? Dan moeten we de toezichthouder op de hoogte stellen.

Wij beperken ons koersrisico
Dit komt omdat de rentes van de uitgezette leningen nauwelijks veranderen. Als ze veranderen blijven ze vaak onder de huidige rentestand. De beleggingen die wij in bedrijven hebben zijn gewaardeerd op de aanschafwaarde. Als het nodig is, worden deze afgewaardeerd. De aandelen zijn niet genoteerd op de effectenbeurs waardoor er geen koersbewegingen zichtbaar zijn. De gemeente neemt voor € 76.782 deel in het aandelenkapitaal van bedrijven. De gemeente heeft in totaal € 2.915.453 aan leningen uitstaan (stand per 31-12-2018). Deze staan hieronder in een schema opgenomen.

Ons kredietrisico is laag
Geld aan instellingen met een publieke taak wordt alleen uitgeleend als we weten dat het terugbetaald wordt. Als de gemeente geld belegt doet zij dat bij instellingen van goede kwaliteit. De kwaliteit van de instelling wordt gemeten met een kwaliteitssysteem, de zogenaamde rating. De instelling moet minimaal een A-rating hebben. Wij hebben alleen beleggingen die in het verlengde van de publieke taak liggen.

Ons Intern liquiditeitsrisico is laag
Wij hebben een korte en een lange termijn planning voor onze financiële activiteiten. Wij houden dagelijks een liquiditeitsplanning bij. Hierdoor hebben wij goed inzicht in de ontvangsten en uitgaven. Zo weten we ook goed of we bijvoorbeeld een vaste lening moeten aangaan, hoeveel we moeten lenen en met welke looptijd. Ook is er periodiek afstemming met budget- en kredietbeheerders voor het inzicht voor de lange termijn.

Wij hebben geen valutarisico
De gemeente leent uitsluitend geld uit in euro’s. Of zij vraagt garantie op een lening in euro’s.

Ter beperking van de koersrisico’s op uitzetting uit hoofde van de treasuryfunctie zijn uitsluitend de volgende beleggingsinstrumenten toegestaan: rekening courant, spaarrekening, daggeld, deposito, onderhandse geldlening, commercial paper, certificate of deposit, obligatie, medium note en garantieproduct.

Aan de stichting Cultuurbedrijf NOP is een lening van € 150.000 verstrekt voor tussentijdse investeringen in museum Schokland. Deze lening zal in 5 jaar worden afgelost en het rentepercentage bedraagt 1,75%. Het rentepercentage dat gehanteerd wordt voor de lening aan de bibliotheek is 4,75%. Wat de rente van de achtergestelde lening aan Vitens N.V. betreft ontvangt de gemeente over het niet afgeloste deel van de hoofdsom een rentepercentage wat overeenkomt met het gemiddelde rentepercentage over 10-jaars Nederlandse staatsleningen, over de 5 voorafgaande kalenderjaren, vermeerderd met 1%. Voor 2019 komt het gemiddelde rentepercentage uit op 1,55%. Door de verkoop van de aandelen Essent aan RWE hebben de aandeelhouders de lening van Essent aan Enexis overgenomen.
Deze lening is opgebouwd uit 4 tranches met looptijden van 3 tot 10 jaar en verschillende rentepercentages. Het gewogen gemiddelde rentepercentage voor alle tranches van de lening bedraagt 4,65%. De eerste tranche is in 2012 afgelost. De tweede tranche op 30 september 2013 en de derde tranche op 27 april 2016. De aflossing van de 4e tranche ad € 75.599 heeft plaats gevonden in 2019. In het kader van de transactie met RWE hebben de verkopende aandeelhouders een aantal garanties gegeven aan RWE. Voor de gemeente Noordoostpolder gaat het om een bedrag van € 172.798. Het koersrisico dat de gemeente loopt is zeer beperkt aangezien deze uitzettingen geen fluctuerende rente opleveren, die boven de huidige rentestand liggen.