In dit onderdeel wordt de weerstandscapaciteit toegelicht en zijn de bijbehorende risico’s geïnventariseerd. Het gaat om een inventarisatie op hoofdlijnen. De inventarisatie krijgt voor het bepalen van het weerstandsvermogen zijn waarde als de risico’s financieel worden vertaald en in relatie worden gebracht met de weerstandscapaciteit. Om verantwoord en onderbouwd een minimumniveau van de algemene reserve vast te kunnen stellen is er een risico-inventarisatie en –analyse gemaakt. De resultaten zijn meegenomen in deze paragraaf. De weerstandscapaciteit is als volgt opgebouwd:
- de opgenomen ruimte in de stelpost voor onvoorziene uitgaven;
- het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve;
- het overige deel van de algemene reserve, mits bij onttrekking aan de reserve tegelijkertijd middelen worden vrijgemaakt om de derving aan bespaarde rente structureel op te kunnen vangen;
- de stille reserves, zijnde die activa waarvan de boekwaarde lager is dan de werkelijke waarde en die direct verkoopbaar zijn;
- de eventuele ruimte in de belastingcapaciteit.
Ten aanzien van het weerstandsvermogen maken we onderscheid tussen
- incidenteel weerstandsvermogen; dit is de mate waarin risico’s met een eenmalig karakter opgevangen kunnen worden door de incidentele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit bestaat in hoofdzaak uit de Algemene Reserve.
- structureel weerstandsvermogen; dit is de mate waarin risico’s met een structureel karakter opgevangen kunnen worden door structurele weerstandscapaciteit. Dit betreft de structurele ruimte in de exploitatie en bestaat o.a. uit de onbenutte belastingcapaciteit, de post onvoorzien structureel en het structureel begrotingssaldo.
Ad a.) Onvoorzien
In de begroting werd het budget voor onvoorzien betrokken in de beoordeling van de weerstandscapaciteit. Na afloop van een begrotingsjaar is het budget voor onvoorzien niet meer relevant voor de weerstandscapaciteit.
Ad b.) Reserves
In de rekening 2019 is het eigen vermogen van Noordoostpolder berekend op
€ 106 miljoen exclusief bestemming van het resultaat. Onderdeel van het eigen vermogen is het deel van de algemene reserve € 18 miljoen. Het inzetten van deze reserves voor een risico dat zich manifesteert is mogelijk ondanks dat een deel van deze reserves zijn geoormerkt. Indien deze geoormerkte reserves toch worden ingezet voor een ander doel betekent dit dat het beleid hierop overeenkomstig moet worden aangepast.
Ad c.) Stille reserves
Stille reserves ontstaan als de marktwaarde van vaste activa hoger is dan de boekwaarde. Bij de beoordeling van stille reserves dient rekening gehouden te worden met de beschikbaarheid op korte termijn. Kanttekening hierbij is dat de waardering van een bezitting een momentopname is. Bij werkelijke verkoop kan de prijs hier sterk van afwijken. Onderscheid kan worden gemaakt tussen stille reserves in materiële vaste activa, de financiële vaste activa en de voorraden.
Ad d.) Belastingcapaciteit
De belastingcapaciteit is de ruimte om belastingen en heffingen te kunnen verhogen.
Dit is vooral afhankelijk van de keuzes die de Raad hierin wil maken. Als uitgangspunt wordt aangenomen dat de ruimte die Noordoostpolder hier heeft nihil is. De mogelijkheid om inkomsten te realiseren wordt op dit punt buiten beschouwing gelaten.